Krijg grip op de informatieoverload met deze tools

PLUS: hoe World Labs plaatjes omtovert tot 3D-werelden, Elon Musk dwarsboomt OpenAI’s winstplannen, en de gloednieuwe nieuwsapp waarmee de wereld om je heen weer behapbaar wordt

De AI-wereld ontwikkelt zich razendsnel, en wij, de makers van de podcast Poki, houden je op de hoogte. Twee keer per week de nieuwste AI-ontwikkelingen, tools, use cases en onderzoek.

---

🗞️ Het belangrijkste nieuws

Stap in elke foto: World Labs tovert plaatjes om tot verkenbare 3D-werelden

World Labs maakt escapisme naar een andere wereld wel héél laagdrempelig. Hun nieuwe AI-systeem stelt je namelijk in staat om letterlijk (nou ja, virtueel dan) in elke willekeurige foto te stappen en erdoorheen te wandelen. In september schreven we voor het eerst over de lancering van deze veelbelovende start-up van AI-pionier Fei-Fei Li, en nu komen ze met hun eerste concrete resultaat: een model dat gewone foto’s omtovert tot verkenbare 3D-werelden.

‘De meeste AI-tools maken platte plaatjes of video’s,’ legt World Labs uit op zijn blog. ‘Door direct in 3D te werken, krijg je veel meer controle en samenhang. Dit gaat de manier waarop we films, games en simulaties maken volledig veranderen.’

Hoe werkt het?

Even simpel als indrukwekkend: je uploadt een foto en de AI maakt er een virtuele ruimte van waarin je kunt rondlopen. Met je toetsenbord bestuur je je bewegingen en met je muis kijk je om je heen. Het werkt gewoon in je browser, zonder gedoe met speciale software of een VR-bril.

Het systeem kan ook allerlei cameratrucs toepassen, zoals scherptediepte-effecten, waarbij alleen objecten op een bepaalde afstand scherp in beeld zijn. Ook kun je spelen met verschillende belichtingen en special effects, allemaal in real time.

Nog niet perfect, wel veelbelovend

Natuurlijk zijn er nog beperkingen. Je kunt bijvoorbeeld niet eindeloos door de gegenereerde wereld dwalen – op een gegeven moment loop je tegen een onzichtbare muur aan. En soms versmelten objecten op een onnatuurlijke manier met elkaar. Maar volgens World Labs is dit nog maar het begin.

‘We werken hard aan het vergroten van de werelden en het verbeteren van de kwaliteit,’ zegt het bedrijf. ‘Ook experimenteren we met nieuwe manieren waarop gebruikers met deze werelden kunnen interacteren.’

Grote plannen, grote investeerders

World Labs heeft duidelijk grootse plannen. Met 230 miljoen dollar aan investeringen van zwaargewichten als Andreessen Horowitz, Intel Capital en Eric Schmidt (voormalig topman van Google), wordt het bedrijf al gewaardeerd op meer dan 1 miljard dollar. Het eerste commerciële product staat gepland voor 2025.

De start-up mikt vooral op professionele gebruikers: van gamemakers tot filmstudio’s. ‘Nu kost het maken van virtuele werelden honderden miljoenen dollars en ontzettend veel ontwikkeltijd,’ zegt medeoprichter Justin Johnson tijdens een a16z-podcast. ‘Onze technologie gaat dat drastisch veranderen.’

Wat betekent dit voor de toekomst?

Deze doorbraak past in een bredere ontwikkeling waarbij AI steeds beter wordt in het begrijpen en manipuleren van ruimtelijke informatie. Waar de meeste AI-systemen zich richten op tekst of platte beelden, probeert World Labs de computer de wereld te laten begrijpen zoals wij dat doen: in drie dimensies.

De mogelijkheden spreken tot de verbeelding. Upload een vergeelde foto van je ouderlijk huis en wandel weer als vanouds door die vertrouwde kamers. Of schets je weelderige droomtuin vol bloeiende kersenbomen, en maak alvast een virtuele avondwandeling door je eigen stukje Shangri-La. Architecten kunnen hun klanten door nog niet gebouwde villa’s leiden, en filmmakers kunnen in een handomdraai zien hoe hun setontwerp er vanuit elke hoek uitziet. De toekomst van digitale werelden krijgt letterlijk een nieuwe dimensie.

Wil je zelf ervaren hoe het is om door een AI-gegenereerde wereld te wandelen? Op de website van World Labs kun je nu al met verschillende demo’s experimenteren.

---

Elon Musk wil OpenAI’s winstplannen dwarsbomen (terwijl zij al naar adverteerders lonken)

De vete tussen Elon Musk en zijn voormalige AI-kindje OpenAI bereikt een nieuw kookpunt. Terwijl OpenAI voorzichtig flirt met advertentie-inkomsten en een volledige overgang naar een winstmodel, probeert Musk (alweer) via de rechter een stokje te steken voor deze transformatie. En alsof dat nog niet genoeg is, wint de techmiljardair ook in Washington aan invloed.

Juridische aanval op OpenAI’s koerswijziging

Musks advocaten hebben een voorlopige voorziening aangevraagd tegen OpenAI, verschillende oprichters en Microsoft. Het doel? Voorkomen dat OpenAI zich ontwikkelt tot een volledig commercieel bedrijf. De aanklacht is dat het bedrijf onder andere investeerders ontmoedigt in concurrenten (zoals Musks eigen xAI) te investeren en dat het gevoelige informatie met Microsoft deelt.

‘De OpenAI die aan Musk en het publiek werd beloofd, zal verdwenen zijn voordat de rechter een uitspraak kan doen,’ waarschuwen zijn advocaten. Pikant detail: Musk organiseerde onlangs een wervingsevenement in het oude kantoor van OpenAI, dat hij net had overgenomen. Subtiel is anders.

Advertenties op komst bij OpenAI?

Ondertussen verkent OpenAI nieuwe manieren om geld te verdienen. Het bedrijf, dat onlangs nog 6,6 miljard dollar ophaalde en wordt gewaardeerd op 150 miljard, overweegt advertenties toe te voegen aan zijn AI-producten. Een gevoelige kwestie, aangezien de ‘schone’, advertentievrije interface juist een van OpenAI’s grootste troeven is. Concurrent Perplexity moest er al aan geloven en verloor daarmee een deel van zijn aantrekkingskracht.

Niet iedereen binnen OpenAI is dan ook even enthousiast over dit idee. Topman Sam Altman, die de advertentievrije ervaring van ChatGPT als een kernwaarde ziet, lijkt met tegenzin bij te draaien. Het bedrijf heeft wel alvast advertentietalent weggelokt bij techreuzen als Meta en Google.

Financieel directeur Sarah Friar blijft voorzichtig: ‘We willen zorgvuldig zijn in waar en wanneer we advertenties introduceren.’ Een understatement, gezien het risico om het vertrouwen van gebruikers te verliezen die juist voor OpenAI’s ‘schone’ interface kiezen.

Musks groeiende machtspositie

De timing van Musks juridische offensief tegen OpenAI is geen toeval. Als vertrouweling van de aankomende Trump-administratie heeft hij straks gegarandeerd een stevige vinger in de pap in Washington. Bronnen bevestigen dat Musk een doorslaggevende stem krijgt in de benoeming van Amerika’s eerste ‘AI-tsaar’: een nieuwe functie die het federale AI-beleid moet gaan bepalen.

Wat Musk extra gevaarlijk maakt voor zijn concurrenten: zijn ongeëvenaarde vermogen om razendsnel kapitaal op te halen. Waar andere AI-bedrijven maanden moeten lobbyen bij investeerders, haalde xAI moeiteloos 5 miljard dollar op – puur op Musks reputatie als succesvolle techondernemer. Met zo’n financiële slagkracht én politieke invloed positioneert xAI zich als een van de machtigste spelers in AI-land.

Waarom is dit belangrijk?

Deze ontwikkelingen laten zien hoe de strijd om de toekomst van AI zich verplaatst van technologische innovatie naar het politieke en commerciële speelveld. OpenAI worstelt met de balans tussen zijn oorspronkelijke non-profitmissie en de commerciële realiteit van kostbare AI-ontwikkeling. Het bedrijf verbrandt momenteel meer dan 5 miljard dollar per jaar.

Tegelijkertijd roept Musks groeiende invloed vragen op over de machtsconcentratie in de AI-sector. Als een van de rijkste mensen ter wereld, eigenaar van een AI-bedrijf én binnenkort mogelijk kingmaker in Washington, heeft hij ongekende mogelijkheden om de ontwikkeling van AI te beïnvloeden.

De uitkomst van deze machtsstrijd zal niet alleen bepalen hoe we AI gebruiken, maar ook wie er aan de knoppen zit. Met miljarden dollars en de toekomst van AI op het spel, lijkt deze vete voorlopig nog niet voorbij.

OpenAI noemt Musks aanklacht overigens ‘volledig ongegrond’ en ‘zijn vierde poging om dezelfde ongegronde beschuldigingen te recyclen’. Wordt ongetwijfeld vervolgd.

---

Zo geef je AI toegang tot je slimme lampen (en waarom dat veiliger is dan het klinkt)

Een diepere duik in de verregaande implicaties van Anthropics Model Context Protocol

Vorige week meldden we al kort dat Anthropic het Model Context Protocol (MCP) lanceerde – een soort universele stekkerdoos voor AI-systemen. Veel lezers waren benieuwd naar de details, dus deze week duiken onze

Alexander Klöpping

en Wietse dieper in deze ontwikkeling en in de potentieel verregaande gevolgen die dit kan hebben voor hoe AI-systemen met de wereld om ons heen interacteren.

AI achter glas

Tot nu toe zaten AI-modellen als Claude opgesloten in een ‘glazen stolp’, zonder echt contact met de buitenwereld. ‘Taalmodellen die online draaien hadden vooralsnog weinig toegang tot de realiteit,’ legt Wietse uit. ‘Als je vraagt “Hoe laat is het?” of “Wat is nu de temperatuur in Genemuiden?”, kunnen ze dat niet weten.’

Programmeurs hebben wel geprobeerd hier bruggetjes voor te bouwen, ‘maar iedereen deed dat op zijn eigen manier en er werd minder goed nagedacht over veiligheid,’ vertelt Wietse.

Een veilige uitweg

Het Model Context Protocol biedt een veilige oplossing. Wietse vergelijkt het met een couveusehandschoen: je wilt een gecontroleerde, hygiënische interface naar de buitenwereld. Die voorzichtigheid is geen overbodige luxe: ‘Een taalmodel zomaar je computer laten besturen, moet je eigenlijk niet doen,’ waarschuwt hij. ‘Het kan gewoon zo zijn dat het iets verkeerd doet en je hele schijf wist – dat is een heel kort commando, kan ik je vertellen.’

Hoe werkt het in de praktijk?

Wietse demonstreert de mogelijkheden met een concrete toepassing: de Shelly Plug, een slimme stekker in zijn huis. Via MCP kan een taalmodel die plug bedienen – maar wel op een veilige manier, alleen binnen het lokale netwerk. Het principe werkt ook voor andere apparaten, zoals slimme verlichting, thermostaten, weerstations en sensoren.

Veiligheid voorop

Het belangrijke van MCP is dat het zeer specifiek definieert wat wel en niet mag. ‘Als je tegen dat ding zegt: “Ik wil niet het licht aanzetten, maar ik wil het huidige weer”, dan zegt hij: “Dat kan ik niet. Mijn enige taak hier is lichten aan- en uitzetten,”’ legt Wietse uit. ‘Je kunt wel proberen dieper het netwerk in te komen via die plug, maar dat lukt niet.’

De toekomst van AI-integratie

Dit protocol opent de deur naar een toekomst waarin AI naadloos integreert in onze dagelijkse apparaten. ‘Wat er nu gaat gebeuren,’ schetst Alexander het toekomstbeeld, ‘is dat alles wat data over mij verzamelt – mijn horloge dat mijn hartslag bijhoudt, de warmtepomp, de zonnepanelen, de Tesla-auto – dat zijn nu allemaal losse apps. Het idee is dat die allemaal met dat Anthropic-boxje verbonden kunnen zijn.’

‘Het is een beetje zoals HealthKit van Apple,’ vergelijkt Wietse. ‘Dat is een afspraak tussen alle health-apps dat ze jouw lengte kunnen opvragen, want die staat daar in een gestandaardiseerd formaat in. Dit is waarbij MCP in de buurt komt: een verzameling afspraken over en implementaties van hoe we al die verschillende dingen aan elkaar koppelen.’

Eerst open source, dan de techgiganten

De eerste toepassingen zien we waarschijnlijk in de opensourcewereld. ‘Dit is waarom die Shelly Plug zo interessant is,’ zegt Wietse. ‘Die is van opensourcenerds. Zij gaan nu als eersten hiermee klooien en leuke dingen doen.’ Grote bedrijven als Apple en Google zullen waarschijnlijk voorzichtiger zijn met het geven van systeemtoegang aan AI-modellen.

Een nieuwe fase

MCP markeert een cruciale ontwikkeling in hoe AI-systemen met de wereld kunnen omgaan, en de implicaties zijn breed. ‘De wereld gaat langzaam open voor taalmodellen om steeds meer te interacteren,’ zegt Wietse. Waar programmeurs eerst zelf allerlei oplossingen moesten verzinnen, is er nu een gestandaardiseerde, veilige manier om AI toegang te geven tot real-world data en apparaten.

Of, zoals Wietse en Alexander met een knipoog concluderen: ‘De ogen van het taalmodel zijn geopend.’ – ‘In ieder geval kan hij het licht aandoen, dat is fijn.’

Benieuwd naar de volledige deep dive? Luister dan hier naar de nieuwste aflevering van Poki, waarin Wietse en Alexander nog veel meer vertellen over de mogelijkheden en implicaties van het Model Context Protocol.

---

Ontgrendel de kracht van AI in je werk en je leven:

Upgrade naar ons betaalde abonnement en ontvang 2x per week game-changing AI-tools en tips.

Vandaag:

• Verwerk urenlange YouTube-video’s in drie minuten leestijd.

• Begrijp complexe nieuwsonderwerpen vanuit meerdere perspectieven.

• Transformeer automatisch ellenlange artikelen, websites en online content in heldere samenvattingen.

• Zo combineer je deze tools voor een maximaal overzicht in minimale tijd.

---

🛠️ AI Toolkit+

Zo blijf je bij: twee AI-tools die de dagelijkse informatietsunami voor je temmen

In het moderne leven worden we dagelijks gebombardeerd met informatie. Deze ‘information overload’ – of iets moderner ‘infobesity’ of ‘infoxication’ – werd al in 1970 door futurist Alvin Toffler voorspeld. Wat toen sciencefiction leek, is nu een crisis die onze mentale gezondheid bedreigt.

De cijfers zijn alarmerend: onderzoek toont aan dat een informatieoverload direct leidt tot stress, burn-out en verminderde besluitvaardigheid. Als de input onze verwerkingscapaciteit overschrijdt, neemt de kwaliteit van onze beslissingen dramatisch af. Nog zorgwekkender is wat het met ons denkvermogen doet: overmatige informatie bezet kostbare cognitieve hulpmiddelen, waardoor helder denken steeds moeilijker wordt.

Na lang testen en vergelijken hebben we de twee krachtigste AI-tools gevonden die deze informatietsunami behapbaar maken. Geen verzameling losse apps of experimenten, maar complete oplossingen die het werk van tientallen tools combineren. Want zoals professor Stuart Russell het treffend omschrijft in zijn boek Human Compatible: ‘Een machine met basale leescapaciteiten zal alles wat de mensheid ooit heeft geschreven voor lunchtijd kunnen lezen, en dan op zoek gaan naar iets anders om te doen. Ter vergelijking: het zou 200.000 fulltime medewerkers kosten om alleen al het huidige niveau van gedrukte publicaties bij te houden.’